Czy trener może uzyskać prawo autorskie do stworzonego przez siebie treningu piłkarskiego? (cz. 2)

Czy trener może uzyskać prawo autorskie do stworzonego przez siebie treningu piłkarskiego? (Cz. 2)

Drugi warunek jaki musi być spełniony, aby dany trening mógł być zakwalifikowany jako chroniony utwór – to cecha oryginalności. Przez oryginalność można rozumieć np.: wykorzystanie do przeprowadzenia treningu urządzeń, które wcześniej nie były w ogóle znane (nowe urządzenia) lub nie były znane jako urządzenia do prowadzenia ćwiczeń w danej dyscyplinie sportowej (wykorzystanie do treningu piłkarskiego np.: specjalistycznych urządzeń do treningu rugby, judo, treningu pływackiego itd.). Oryginalnością będzie również wymyślenie przez trenera takiego zestawu ćwiczeń, który wcześniej nie był wykorzystywany w treningu piłkarskim i dodatkowo, aby ich zastosowanie prowadziło do efektów, które nie były wcześniej osiągane w piłce nożnej. Cecha oryginalności treningu piłkarskiego będzie także spełniona, jeśli trener zaprezentuje nowy sposób wykorzystywania sprzętu lub urządzeń do ćwiczeń sportowych, nieznany wcześniej w środowisku piłkarskim.

Przy określaniu, czy dany trening piłkarski posiada cechę oryginalności, znów możemy posiłkować się wyrokami sądów dotyczącymi materii praw autorskich do utworu. W sentencji wyroku z dnia 18 lutego 2009 r., I ACa 809/08 Sąd Apelacyjny w Warszawie wyjaśnił, że: „sama oryginalność nie jest warunkiem wystarczającym do zakwalifikowania danego rezultatu pracy jako utworu. Niezbędne jest bowiem nadto, by charakteryzował się on indywidualnością. Proponowane w doktrynie „mierniki indywidualności” kładą nacisk na zbadanie tzw. statystycznej jednorazowości, a więc ustalenie czy powstało wcześniej analogiczne dzieło i czy statystycznie prawdopodobne jest osiągnięcie zbieżnego efektu przez innego specjalistę podejmującego się w przyszłości takiego zadania. Proponowana jest też ocena przez pryzmat zakresu swobody twórczej. Innymi słowy: czy jest to wynik pracy zdeterminowanej funkcją przedmiotu, założeniami praktycznymi jakim ma on sprostać, wymaganiami technicznymi lub innymi obiektywnymi czynnikami, czy też – procesu pozostawiającego możliwość wyboru.”

„Cechą procesu twórczego jest to, aby był on subiektywnie nowy dla samego twórcy. Innymi słowy, proces ten powinien być wynikiem samodzielnego wysiłku twórczego, brać początek w umyśle twórcy, a rezultat działalności twórczej autora powinien być dla niego poprzednio nieznany. W takim ujęciu działalność twórcza (nazywana oryginalnością) pokrywa się z nowością podmiotową. Z tej przyczyny wymaganie nowości w znaczeniu obiektywnym (nowości przedmiotowej) nie jest niezbędną cechą twórczości” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie – V Wydział Cywilny z dnia 7 października 2015 r., VI ACa 1200/14).

„Odzwierciedlone w utworze cechy twórcy w postaci jego osobowości, czy jego piętna, powodują, że wytwór różni się od innych, podobnych, wytworów intelektualnych, a w konsekwencji, że twórczość ma cechę indywidualności przewidzianą w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, ze zm.). Stwierdzenie piętna osobowości oznacza zarazem, że oceniany wytwór powstał w wyniku procesu intelektualnego, który nie miał charakteru jedynie odtwórczego, bądź technicznego, ani nie był rezultatem z góry obranych założeń funkcjonalnych danego przedmiotu, w trakcie którego autor miał swobodę w wyborze określonych koncepcji, a wynik jego pracy różni się do innych wytworów funkcjonujących w domenie publicznej” (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 6 marca 2014 r., V CSK 202/13).

Wydaje się także, że opracowany przez trenera piłki nożnej program treningowy, który zazwyczaj jest zbiorem ogólnodostępnych, znanych już ćwiczeń, ma szansę uzyskać ochronę jako utwór. Układ takich ćwiczeń znów może zostać porównany do układu choreograficznego, który przecież także składa się ze znanych już wcześniej ruchów, ale ich innowacyjne, nowatorskie połączenie stanowi właśnie utwór. Program treningowy może być także wykonany z wykorzystaniem odpowiednich urządzeń np.: mat, pachołków, hantli, lin itd., oraz znanych już ćwiczeń (np.: ćwiczeń z innych dyscyplin sportowych), które ułożone, razem chronologicznie, w nowatorski sposób będą dawały efekty sportowe wcześniej nie osiągane przez zawodników piłki nożnej. W takich jednak przypadkach niezbędny jest twórczy, nowatorski i wyjątkowy dobór takich ćwiczeń oraz zestawienie ich w taki sposób, aby całość posiadała oryginalny charakter.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronie www.prawopilkarskie.pl