Prezentujemy kolejną część naszego poradnika w ramach Bazy Wiedzy Stowarzyszenia PASS. Dziś rozwijamy temat, który pojawiał się poprzednim wpisie, czyli formy prawne działania akademii piłkarskich. W poniższym artykule, który powstał dzięki zaangażowaniu radcy prawnego Dariusza Laszczyka, omówimy założenie akademii piłkarskiej jako fundacji.
Fundacje są jedną z najatrakcyjniejszych form prawnych prowadzenia akademii piłkarskich, i to zarówno pod względem korzyści prawnych, jak i korzyści podatkowych. Podstawę prawną funkcjonowania fundacji stanowi ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach. W roku 2014 w Polsce działało ponad 15 tysięcy fundacji, a z roku na rok ich liczba zwiększa się. Przykładowo, według stanu na dzień 30 czerwca 2006 roku w Polsce działało 8840 fundacji, co oznacza że w okresie 8 lat (od roku 2006 do roku 2014) liczba fundacji zwiększyła się prawie dwukrotnie.
Fundację mogą utworzyć zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, a więc np.: spółki prawa handlowego. Należy zauważyć, że nie ma znaczenia obywatelstwo oraz miejsce zamieszkania lub siedziba fundatora, co oznacza, że fundatorem może być również cudzoziemiec lub zagraniczna osoba prawna. Ważne jest jedynie, aby siedziba fundacji znajdowała się w Polsce. Wskazane uregulowanie otwiera możliwość zakładania w Polsce akademii piłkarskich działających w formie fundacji przez zagraniczne kluby piłkarskie, które mają status osoby prawnej.
Należy podkreślić, że jeżeli fundatorem jest osoba fizyczna, to powinna ona posiadać pełną zdolność do czynności prawnych zdefiniowaną w art. 11 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. W związku z tym, że fundatorami mogą być również osoby fizyczne będące cudzoziemcami należy wskazać, że zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej osoby fizycznej będącej cudzoziemcem podlega jej prawu ojczystemu. Jeżeli cudzoziemiec ma obywatelstwo dwóch lub więcej państw, podlega prawu ojczystemu, prawu tego państwa, z którym jest najściślej związany. Wobec powyższego, może się zdarzyć, iż cudzoziemiec zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego nie będzie miał zdolności do ustanowienia fundacji, a pomimo to będzie mógł złożyć oświadczenie o jej ustanowieniu, jeżeli w świetle przepisów prawa państwa, którego jest obywatelem, bądź z którym jest najściślej związany, taką zdolność posiada.
Jeśli chodzi o możliwość tworzenia fundacji przez osoby prawne to należy stwierdzić, że zdolność do ustanowienia fundacji posiada każda jednostka organizacyjna wyposażona w przymiot osobowości prawnej. Wobec powyższego fundatorami mogą być w szczególności Skarb Państwa, organizacje samorządu terytorialnego, organizacje kościelne i wyznaniowe, spółdzielnie, spółki prawa handlowego będące osobami prawnymi, stowarzyszenia zarejestrowane przedsiębiorstw państwowych, jak również same fundacje. W tym ostatnim przypadku, czyli ustanowienia nowej fundacji przez fundatora, którym jest już istniejąca fundacja, możliwość taka jest prawnie dopuszczalna, kiedy fundator już istniejącej fundacji dokonał w tym zakresie wyraźnego upoważnienia dla jej organów, lub utworzenie nowej fundacji pozostaje w zgodzie z jej aktem fundacyjnym i statutem.
Kwestię posiadania lub braku posiadania osobowości prawnej przez podmiot zagraniczny, który ma być fundatorem fundacji polskiej, rozpatrywać należy według prawa państwa, w którym podmiot taki ma siedzibę. Ponadto, fundacje zagraniczne, tj.: mające siedzibę za granicą mogą tworzyć również przedstawicielstwa swoich fundacji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. O sposobie zakładania fundacji oraz zasadach prowadzenia działalności gospodarczej przez fundację, w kolejnym wpisie.