Dzisiaj po raz kolejny publikujemy artykuł radcy prawnego i autora bloga prawopilkarskie.pl, Dariusza Laszczyka, który jest odpowiedzią na kierowane do niego pytania rodziców młodych piłkarzy.
„Mój syn trenujący w akademii piłkarskiej dostał do podpisu oświadczenie, z którego wynika, że w przypadku kiedy odejdzie on do innego klubu przed ukończeniem 17 roku życia, a akademia nie uzyska z tego tytułu żadnej rekompensaty pieniężnej, będziemy zmuszeni do zapłaty na rzecz akademii kary umownej w kwocie 20.000 złotych. Czy taka umowa jest ważna i czy mój syn musi trenować w tej akademii przynajmniej do 17 roku życia, żeby uniknąć płacenia kary?”
W tym przypadku będą wchodziły w grę regulacje Kodeksu cywilnego z zakresu zdolności do czynności prawnych osób niepełnoletnich. Należy ustalić czy oświadczenie podpisane przez syna jest w ogóle ważne, czyli czy ma ono jakąkolwiek moc prawną. Należy wskazać, że osoby poniżej 13. roku nie mają w ogóle możliwości zawierania żadnych umów, czy też formułowania jednostronnych oświadczeń, które konstytuowałyby ich prawa i obowiązki (nie dotyczy to umów w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, ale zobowiązanie się do zapłaty kary umownej w kwocie 20.000 złotych, co oczywiste nie jest taką drobną sprawą). Z treści zadanego pytania nie wynika, czy w chwili podpisywania oświadczenia syn miał skończone 13 lat, czy też nie. Jeśli w chwili podpisywania oświadczenia syn nie miał skończonych 13 lat oświadczenie takie jest bezwzględnie nieważne i nie wywoła żadnych skutków prawnych.
Natomiast jeśli syn w chwili podpisywania oświadczenia miał skończone 13 lat to znaczy, że miał on tzw.: ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Oznacza to, że aby czynność prawna takiej osoby była ważna, musiałaby zostać ona potwierdzona przez jej przedstawiciela ustawowego, czyli rodzica. Natomiast, jeśli wskazane w pytaniu oświadczenie, jest rzeczywiście jednostronnym oświadczeniem osoby niepełnoletniej, a nie umową, to zgodnie z treścią art. 19 Kodeksu cywilnego takie jednostronne oświadczenie na które nie było zgody przedstawiciela ustawowego – w świetle prawa jest czynnością nieważną.
Biorąc to wszystko pod uwagę, należy stwierdzić, że oświadczenie o którym mowa w zapytaniu podpisane przez osobę niepełnoletnią w świetle prawa jest nieważne i nie wywoła żadnych skutków prawnych. W przypadku próby egzekucji przez akademię kary umownej w postępowaniu sądowym, na podstawie takiego oświadczenia, należy powołać się na art. 19 Kodeksu cywilnego i domagać się oddalenia powództwa z uwagi na nieważność takiej czynności prawnej, a w konsekwencji na bezzasadność powództwa. Natomiast w przypadku kiedy osoba niepełnoletnia zawarła by umowę (nie jednostronne oświadczenie) bez zgody rodzica, należałoby powołać się na art. 17 i art. 18 §1 Kodeksu cywilnego, co również powinno skutkować oddaleniem takiego powództwa.
Artykuł pierwotnie ukazał się na stronie www.prawopilkarskie.pl.